Aparat stały

Aparat ortodontyczny stały to jeden z najczęściej stosowanych rodzajów aparatów ortodontycznych. Jest to aparat, który jest na stałe zamocowany do zębów, co oznacza, że pacjent nie może go zdejmować. Stosuje się go w leczeniu różnych wad zgryzu, takich jak stłoczenie zębów, krzyżowy zgryz, przodozgryz czy tyłozgryz. Aparat stały działa na zasadzie wywierania ciągłego nacisku na zęby, co powoduje ich stopniowe przesuwanie w kierunku pożądanej pozycji.

Rodzaje aparatów ortodontycznych stałych:

1. Aparat metalowy (klasyczny)
   • Jest to najpopularniejszy i najczęściej stosowany rodzaj aparatu stałego.
   • Składa się z metalowych zamków (tzw. brackety), które są przyklejone do zębów, oraz drutu ortodontycznego, który jest umieszczony w tych zamkach. Drut jest regulowany przez ortodontę, aby stopniowo przesuwać zęby.
     • Bardzo skuteczny w leczeniu wielu problemów ortodontycznych.
     • Tańszy niż inne rodzaje aparatów stałych.
     • Wytrzymały i odporny na uszkodzenia.
     • Widoczny, co może być problematyczne dla niektórych pacjentów, zwłaszcza dorosłych.
2. Aparat ceramiczny
   • Aparat ceramiczny wygląda podobnie jak aparat metalowy, ale zamiast metalowych zamków używa się zamków ceramicznych, które są przezroczyste lub w kolorze zębów:
     • Mniej widoczny niż aparat metalowy, bardziej estetyczny, co jest istotne dla wielu pacjentów, szczególnie dorosłych.
3. Aparat samozamykający DAMON
   • Aparaty self-ligating mają specjalne zamki, które automatycznie trzymają drut ortodontyczny w zamku bez potrzeby używania ligatur (gumek). Dzięki temu zmniejsza się tarcie, co może przyspieszyć leczenie:
     • Wymaga rzadszych wizyt kontrolnych, ponieważ nie trzeba co pewien czas wymieniać gumek.
     • Może być bardziej komfortowy, ponieważ zmniejsza się tarcie i opór drutu.
     • Szybsze leczenie w niektórych przypadkach.

Jak działa aparat ortodontyczny stały i jak się nim leczy?

1. Zakładanie aparatu:
   • Pierwszym krokiem jest przygotowanie zębów pacjenta. Ortodonta czyści zęby, a następnie nakłada specjalny klej na powierzchnię zębów, do którego przymocowuje metalowe zamki (brackets).
   • Drut ortodontyczny jest wprowadzany do zamków, a zamki są przytrzymywane za pomocą małych gumek (ligatur), jeśli aparat nie jest self-ligating.
   • Na początku aparat może powodować pewien dyskomfort, zwłaszcza w przypadku bolesności przy zakładaniu drutu.
2. Regulacja aparatu:
   • W trakcie leczenia ortodonta regularnie (zwykle co 4–6 tygodni) spotyka się z pacjentem w celu dostosowania drutu oraz zamków.
   • Drut zwany łukiem jest stopniowo wymieniany na grubszy lub silniejszy, aby kontynuować przesuwanie zębów w odpowiednie miejsca. W zależności od wady zgryzu i etapu leczenia, ortodonta może zmieniać druty lub dodawać dodatkowe elementy (np. wyciągi, sprężyny).
3. Czas leczenia:
   • Czas noszenia aparatu ortodontycznego stałego zależy od skomplikowania wady zgryzu i wieku pacjenta, ale zazwyczaj wynosi od 18 do 24 miesięcy. W przypadku bardziej złożonych przypadków leczenie może trwać dłużej.
4. Wizyty kontrolne:
   • Podczas wizyt kontrolnych ortodonta ocenia postępy leczenia, sprawdza, czy aparat działa prawidłowo, i dokonuje niezbędnych korekt.
   • Zmiana drutów lub innych elementów aparatu ma na celu stopniowe przesuwanie zębów w pożądanym kierunku.
5. Zakończenie leczenia:
   • Po osiągnięciu pożądanych efektów leczenia ortodonta zdejmie aparat stały.
   • Wiele osób po zakończeniu leczenia nadal będzie musiało nosić aparat retencyjny (np. nakładki), aby zapobiec przesunięciu zębów z powrotem do poprzednich pozycji.

Zalety aparatu ortodontycznego stałego:

• Skuteczność: Aparat stały jest niezwykle skuteczny w leczeniu większości wad zgryzu, w tym poważniejszych problemów ortodontycznych.
• Precyzyjność: Umożliwia bardzo precyzyjne przesuwanie zębów, co pozwala na osiągnięcie optymalnych efektów estetycznych i funkcjonalnych.
• Wielostronność: Może być stosowany w przypadku szerokiego zakresu wad zgryzu, od drobnych problemów po skomplikowane przypadki.

Różnica pomiędzy aparatem stałym a nakładkowy?

• Estetyka: Aparaty metalowe są widoczne, co może być problemem dla osób, które preferują bardziej dyskretne leczenie.
• Higiena: Aparaty stałe wymagają więcej zaangażowania w czyszczenie zębów
• Dyscyplina: Pacjenci leczeni aparatami nakładowymi muszą być zdyscyplinowani ponieważ w dużej mierze to, od ich zaangażowania w proces leczenia zależy kiedy zostanie ono zakończone. Nakładki nosimy minimum 20 godzin dziennie.

Podsumowanie:

Aparat ortodontyczny stały to skuteczne narzędzie w leczeniu wad zgryzu i nieprawidłowości w ustawieniu zębów. Istnieje kilka rodzajów aparatów stałych, w tym metalowe, ceramiczne i self-ligating DAMON, z których każdy ma swoje wady i zalety. Choć leczenie aparatem stałym wymaga cierpliwości, dyscypliny w utrzymaniu higieny jamy ustnej oraz regularnych wizyt kontrolnych, daje trwałe i estetyczne efekty, które mogą znacząco poprawić zarówno wygląd, jak i funkcjonalność zębów.